26 kwietnia 2017 r., w lesie rzuchowskim, na terenie byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem, odbył się V Marsz Pamięci, upamiętniający najmłodsze ofiary Holokaustu.
Kwietniowa data Marszu nawiązuje do dwóch wydarzeń: Dnia Pamięci o Zagładzie i Bohaterstwie obchodzonym w Izraelu oraz 74. rocznicy wybuchu żydowskiego powstania w getcie warszawskim. Uczestnicy Marszu dołączyli do akcji „Żonkile”, które stały się symbolem szacunku i pamięci o powstańcach.
Tegoroczna nazwa Marszu „Dzieci Dzieciom” przypomina o tragicznych losach najmłodszych ofiar obozu Kulmhof: dzieci z czeskich wsi Lidice i Ležáky, dzieci z Zamojszczyzny oraz najmłodszych mieszkańców Litzmannstadt ghetto, których, w wyniku wydarzeń tzw. wielkiej szpery deportowano do Chełmna, a następnie zamordowano w mobilnych komorach gazowych.
Uroczystości rozpoczęły okolicznościowe przemówienia, kierownika Oddziału Muzeum w Chełmnie nad Nerem – dr. Piotra Wąsowicza i wicestarosty powiatu kolskiego – Marka Banaszewskiego. W nostalgiczny i pełen zadumy nastrój wprowadził repertuar Dziecięcego Chóru Miasta Łodzi pod dyrekcją prof. Waldemara Sutryka, śpiewany w języku jidysz nawiązywał do historii Zagłady Żydów.
Tradycyjnie spod Pomnika Ofiar Faszyzmu ruszył V Marsz Pamięci, w którym udział wzięli: przedstawiciele Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego, władz samorządowych i służb mundurowych szczebla powiatowego i gminnego rejonu kolskiego, członkowie regionalnych stowarzyszeń i organizacji, przedstawiciele Gminy Wyznaniowej w Łodzi, placówek muzealnych i kultury, oraz dzieci i młodzież ze szkół powiatu kolskiego, tureckiego i włocławskiego.
Przy Ścianie Pamięci, miejscu docelowym Marszu, uczniowie ze szkół: Szkoły Podstawowej w Chełmnie, Gimnazjum w Izbicy Kujawskiej i Liceum Ogólnokształcącego w Kole, odczytali teksty źródłowe, dokumentujące cierpienie dziecięcych ofiar Kulmhof.
„…stały w grupkach trzymając się kurczowo za ręce. Młodsze tuliły się do starszych. Kilkoro najstarszych w wieku ok. 13-14 lat sprawowało opiekę nad pozostałymi. Starsze dziewczęta i chłopcy trzymali na rękach maleństwa, które ledwie mogły chodzić. Dzieci były w letnich ubrankach, brudne. Trzymały w rączkach małe węzełki, w których znajdował się ich cały majątek, kawałki chleba, drobne zabawki, lusterka itp. Były wystraszone, nic chciały z nami rozmawiać. Dopiero po pewnym czasie udało nam się im wytłumaczyć, że nie jesteśmy Niemcami i pragniemy im pomóc…”
Następnie dzieci oraz młodzież ze szkół różnych szczebli wspólnie uczciły pamięć swych rówieśników, zapaliły sześć symbolicznych zniczy oraz złożyły pod Ścianą Pamięci, własnoręcznie przygotowane maskotki-lalki, znaki przywołujące ofiary Zagłady. Zaproszeni goście i uczestnicy Marszu „Dzieci Dzieciom” oddali hołd pomordowanym, złożyli kwiaty i zapalili znicze. Uroczystości zakończyły się przemówieniem Burmistrza Miasta i Gminy Dąbie – Tomasza Ludwickiego.
Uroczystości zorganizowane zostały przez Starostowo Powiatowe w Kole oraz Muzeum Martyrologiczne w Żabikowie wraz z Odziałem w Chełmnie nad Nerem.
