V Rajd rowerowy pamięci Szlamka Winera

W dniu 21 czerwca Muzeum w Chełmnie gościło uczestników V Rajdu rowerowego pamięci Szlamka Winera. Ponad 30-osobowa grupa cyklistów zwiedziła z przewodnikiem teren poobozowy w Chełmnie i w Lesie Rzuchowskim, upamiętniając w ten sposób Szlamę Bera Winera – uciekiniera z niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady Kulmhof.

Rajd rozpoczął się w Izbicy Kujawskiej, w rodzinnym mieście Winera (ur. 23 września 1911 r., syn Icka Wolfa i Srency z domu Bajler, z zawodu krawiec). Tam w czasie okupacji przebywał w zorganizowanym przez Niemców getcie. Dnia 6 stycznia 1942. r. trafił do obozu w grupie wyselekcjonowanych żydowskich mężczyzn, też izbiczan. W obozie pracował jako przymusowy grabarz. Był świadkiem pogrzebania w masowej mogile swoich rodziców, braci i całej najbliższej rodziny.

„Po przeliczeniu zaprowadzono nas znów do piwnicy. Ta sama ciemnica i zimno. Ktoś się odezwał: »To jest prawdziwy raj w porównaniu ze straszliwym cmentarzyskiem. […] Ogarnęła nas niezwykła żałość i drżenie. Byliśmy skupieni, tak jakbyśmy stali przed Sądem Ostatecznym” – fragment relacji złożonej w konspiracyjnym Archiwum Getta Warszawskiego przez Szlamka.

Po traumatycznych przeżyciach w obozie Szlamek postanawia uciec. Dnia 19 stycznia 1942 r. podczas transportu do lasu wyskoczył przez małe okienko w autobusie. Następnie losy Szlamka prowadzą przez Grabów, Piotrków Trybunalski, Koluszki, Warszawę aż do Zamościa. W jego okolicach, w Bełżcu, Niemcy uruchomili kolejny obóz natychmiastowej zagłady. Winer trafił do niego w pierwszym transporcie zamojskich Żydów – 11 kwietnia 1942 r.

Patronat honorowy nad Rajdem objęli burmistrz Krośniewic, burmistrz Izbicy Kujawskiej, wójt Grzegorzewa i Muzeum w Chełmnie.

Rajd zorganizował Klub Turystyki Rowerowej Horyzont z Izbicy Kujawskiej. W grupie uczestników znaleźli się cykliści z Izbicy, Włocławka, Konina, Solca Kujawskiego, Bydgoszczy, Inowrocławia, Piły i Gminy Kłodawa.