3 sierpnia br. na terenie lasu rzuchowskiego odsłonięto monument upamiętniający Romów i Sintii zgładzonych w obozie zagłady Kulmhof.
Uroczystości zorganizowane zostały w roku 75. rocznicy deportacji austriackich Romów i Sintii z Burgenlandu do getta łódzkiego (Litzmannstadt Getto), skoncentrowanych w tamtejszym tzw. obozie cygańskich, następnie w styczniu 1942 r. wywiezionych i zamordowanych w ośrodku zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem.
Tegoroczne wydarzenie współorganizowane przez Związek Romów Polskich z siedzibą w Szczecinku oraz Ambasadę Austrii w Warszawie zostało objęte honorowym patronatem przez prezydentów Polski i Austrii. Budowę pomnika sfinansowała Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Ambasadę Austrii.
Wśród obecnych byli przedstawiciele korpusu dyplomatycznego Ambasador Austrii, dr Thomas Buchsbaum, Ambasador Republiki Czeskiej, Jakub Karfík, Ambasador Indii, Ajay Bisaria oraz przedstawiciele placówek dyplomatycznych Niemiec, Stanów Zjednoczonych, Holandii, Francji, Wielkiej Brytanii, Rosji i Węgier.
Na czele delegacji austriackiej stał przewodniczący Parlamentu Kraju Związkowego Burgenland, Christian Illedits oraz wiceprzewodniczący Rudolf Strommer, przewodnicząca Parlamentu Kraju Związkowego Styrii, dr Bettina Vollath, przewodniczący Stowarzyszenia Kulturalnego Austriackich Romów, Christian Klippl oraz jego Dyrektor Zarządzający Andreas Sarközi.
Polskie władze państwowe reprezentowali Podsekretarz Stanu Kancelarii Prezydenta, Wojciech Kolarski, Radca w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Wiesława Kostrzewa-Zorbas, Zastępca Dyrektora Departamentu Wyznań Religijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych, Teresa Karczmarek, Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich, dr Sylwia Spurek, Wicewojewoda Wielkopolski, Marlena Maląg. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej reprezentowali posłowie Krystyna Pawłowicz, Witold Czarnecki, Leszek Galemba i Tadeusz Dziuba. Samorząd Województwa Wielkopolskiego reprezentował wicemarszałek Leszek Wojtasiak oraz wicedyrektor Departamentu Kultury Urzędu Marszałkowskiego, Grażyna Brzezińska.
Poświęcenia pomnika dokonali wspólnie biskup pomocniczy archidiecezji wiedeńskiej Franz Scharl, duszpasterz Romów i innych mniejszości językowych w Austrii oraz biskup pomocniczy diecezji poznańskiej, Damian Bryl.
