Marzec – figurka baranka

fajans, 5 x 8 cm, nr inw. MOK(CH) 892, wykop IX/98

Figurka odnaleziona na terenie poobozowym w Chełmnie przedstawia leżącego baranka. Wykonana z fajansu, pokryta glazurą koloru różowego. Całość mocno zniszczona, widoczne ubytki w glazurze i samej bryle.

Baranek w judaizmie symbolizuje ofiarę pesachową, jego krew – znak na drzwiach domów, ocaliła życie wszystkim pierworodnym Izraelitom płci męskiej. Według Księgi Wyjścia (z herb. Szemot) Bóg nakazał Izraelitom złożyć zwierzę w ofierze i jego krwią oznaczyć progi i odrzwia domów: „I nie będzie u was śmiertelnej plagi, gdy uderzę ziemię egipską. Ten dzień będzie dla was pamiątką”.

Na pamiątkę tego wydarzenia kapłani składali ofiarę w Świątyni Jerozolimskiej. Po jej zniszczeniu (70 r. n.e.) nie jada się już baranka pesachowego, a nawiązaniem do tej tradycji jest zeroa - kawałek kości z pieczonym mięsem umieszczany na talerzu sederowym (https://chelmno-muzeum.eu/muzealia/obiekt-miesiaca/obiekt-miesiaca-2021/282-kwiecien-fragmenty-talerza-sederowego).

W tradycji chrześcijańskiej baranek symbolizuje męczeńską krew Chrystusa, zmartwychwstanie, triumf życia nad śmiercią i odkupienie grzechów ludzkości. „Baranek Boży” (z łac. Angus Dei) z czerwoną chorągwią ze znakiem krzyża jest jednym z najważniejszych symboli Świąt Wielkanocnych.