Accessibility Tools

80. rocznica likwidacji getta w Łodzi

80. rocznica likwidacji getta w Łodzi

23 czerwca 1944 r. decyzją namiestnika Rzeszy w Kraju Warty Arthura Greisera wznowiono masowe wywózki Żydów z getta w Łodzi do ponownie uruchomionego obozu zagłady w Chełmnie (niem. Kulmhof). Niemieckie władze okupacyjne rozpoczęły w ten sposób ostateczną likwidację łódzkiej „dzielnicy zamkniętej”, jedynej funkcjonującej w tym czasie w Kraju Warty. Na terenie getta przebywało jeszcze 76 tys. więźniów.

 

W Kronice getta łódzkiego 23 czerwca 1944 r. zapisano:

Załadunek do wagonów przebiegał gładko, bez żadnego wypadku. Rodzin nie rozdzielano. Wagony towarowe były wyłożone słomą.

 

W pierwszym transporcie deportowano 562 osoby, wywózki kolejnych ofiar trwały do 14 lipca. Łącznie w dziesięciu rejestrowanych transportach wywieziono 7196 osób. Ofiary przewożono z Łodzi do Koła koleją, następnie kolejką wąskotorową do Chełmna, gdzie spędzały noc w zajętym przez SS-Sonderkommando kościele. Rano Żydzi przewożeni byli na teren lasu rzuchowskiego, gdzie mordowano ich w mobilnych komorach gazowych. Ciała pomordowanych były natychmiast spalane w polowych krematoriach. Późnym latem 1944 r. do Kulmhof wysyłane były z Łodzi także tzw. dzikie (nierejestrowane) transporty, w tym robotników przymusowi – rzemieślników (krawców i szewców), Żydów przywożono wówczas ciężarówkami.

Pozostałą ludność getta między 9 a 29 sierpnia deportowano do obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau.

Ofiary pierwszego etapu likwidacji getta w Łodzi upamiętniono na terenie Miejsca Pamięci w Lesie Rzuchowskim poprzez złożenie kwiatów i zapalenie zniczy przy Ścianie Pamięci usytuowanej w południowej części Kwatery IV, gdzie w masowych mogiłach spoczywają prochy pomordowanych Żydów.

W uroczystości wzięli udział kierowniczka Oddziału Muzeum Stacja Radegast w Łodzi dr Izabela Terela wraz z pracownikami Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, przedstawiciele Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi i pracownicy Muzeum w Chełmnie wraz z kierownikiem Oddziału Bartłomiejem Grzanką.

 

Transporty ofiar do obozu w Chełmnie z getta w Łodzi w 1944 r.:

23 czerwca – 562 osoby

26 czerwca – 912 osób

28 czerwca – 803 osoby

30 czerwca – 700 osób

3 lipca – 700 osób

5 lipca – 700 osób

7 lipca – 700 osób

12 lipca – 700 osób

14 lipca – 700 osób

 


Contact

Museum of the Former German Kulmhof Death Camp in Chełmno on Ner

Branch of the Martyrdom Museum in Żabikowo

Cultural Institution of the local government of Wielkopolskie Voivodeship

Office in the Museum in Chelmno
Chełmno 59A, 62-660 Dąbie
phone: +48 63 271 94 47 
Mobile +48 695 003 137
e-mail: muzeum@chelmno-muzeum.eu
www.chelmno-muzeum.eu

Visiting the Museum

Chełmno

Tuesday–Sunday: 9 am–3 pm
Monday: close

 

The last visitors are admitted an half hour before the closing time.

Las Rzuchowski

The area is open for visitors

© copyright Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie