Uprzejmie informujemy, że w dniach 24 i 31 grudnia Muzeum będzie czynne do godziny 13. W dniach 25-26 grudnia oraz 1 i 6 stycznia Muzeum będzie nieczynne.
We kindly inform you that on December 24 and 31, the Museum will be open until 1:00 PM. On December 25-26 and January 1 and 6, the Museum will be closed.

Upamiętnienie Romów i Sinti

W obozie tym panowała wysoka śmiertelność ze względu na epidemię tyfusu, stąd tak szybka decyzja władz niemieckich o jego likwidacji. Chorych więźniów wywożono do Kulmhof prawdopodobnie już w grudniu 1941 r. Uciekinier z Dąbia, Lajwe Wołkowicz wspominał, że gdy uciekał z miasta, na drodze do Grabowa widział ciężarówki
z „Cyganami” wiezionymi do Chełmna.

Ofiary mordowano w mobilnych komorach gazowych w lesie rzuchowskim, po czym grzebano w masowym grobie w ubraniach i z przywiezionym dobytkiem, o czym informował w relacji złożonej w lutym 1942 r. w getcie warszawskim uciekinier z Chełmna Szlama Ber Winer, pracujący jako grabarz w tzw. Waldkommando:

„[7 stycznia] Kierownik grupy strażniczej, esesman wyższej rangi, był wyjątkowym sadystą. Rozkazał owym ośmiu ludziom [żydowskim grabarzom] otworzyć drzwi samochodu i od razu uderzyła silna i ostra woń gazu. W samochodzie zabijano łódzkich Cyganów. Leżały tu ich rzeczy: harmonie, skrzypce, pierzyny, a nawet zegarki i złota biżuteria.”

„[9 stycznia] Na dziedzińcu [przed pałacem w Chełmnie] zobaczyliśmy dwie wielkie odkryte ciężarówki pełne Cyganów, mężczyzn, kobiet i dzieci, wraz z ich dobytkiem. Szybko załadowano nas na naszą ciężarówkę z plandeką, byśmy nie mogli porozumieć się z Cyganami. Był to właściwie jedyny przypadek, że w ogóle zobaczyliśmy żywe ofiary.” 

9 stycznia kwiaty i znicze pod pomnikiem upamiętniającym pomordowanych Romów i Sinti złożyli Izabela Terela, kierowniczka Muzeum Stacji Radegast, Oddziału Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi oraz Bartłomiej Grzanka, kierownik Muzeum w Chełmnie wraz z pracownikami. W imieniu prezydent miasta Łodzi Hanny Zdanowskiej kwiaty złożył Andrzej Grzegorczyk, kustosz Muzeum Stacji Radegast.

No Images Found!

Kontakt

Muzeum byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem

Oddział Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie

Instytucja Kultury Samorządu Województwa Wielkopolskiego

Chełmno 59A, 62-660 Dąbie
tel. 63 271 94 47695 003 137
e-mail: muzeum@chelmno-muzeum.eu

Zwiedzanie

Chełmno

wtorek – niedziela 9.00–15.00 
poniedziałek – nieczynne

Ostatnie wejście do Muzeum na pół godziny przed zamknięciem.

Las Rzuchowski

Teren otwarty dla zwiedzających 

Edit Template

© copyright Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie

Skip to content