Ułatwienia dostępu

Zapraszamy do wspólnego udziału w odkrywaniu

„Monumentu Pamięci” Lasu Rzuchowskiego

w 60. rocznicę odsłonięcia Pomnika Ofiar Faszyzmu. Poszukujemy wszelkich materiałów związanych z Pomnikiem!

Zapraszamy do wspólnego udziału w odkrywaniu

„Monumentu Pamięci” Lasu Rzuchowskiego

w 60. rocznicę odsłonięcia Pomnika Ofiar Faszyzmu. Poszukujemy wszelkich materiałów związanych z Pomnikiem!

Uprzejmie informujemy, że w dniu 30 marca Muzeum będzie czynne do godziny 13. W dniach 31 marca i 1 kwietnia Muzeum będzie nieczynne.

Upamiętnienie Romów i Sinti

Upamiętnienie Romów i Sinti

W dniach od 2 do 9 stycznia 1942 r. na terenie tzw. obozu leśnego (niem. Waldlager) funkcjonariusze SS-Sonderkommando Lange zamordowali ok. 4.300 Romów i Sinti, pochodzących z austriackich landów Burgenland i Styria, wsiedlanych w dniach od 5 do 9 listopada 1941 r. (w liczbie 5007) do tzw. obozu cygańskiego (niem. Zigeunerlager), przylegającego do getta łódzkiego.

W obozie tym panowała wysoka śmiertelność ze względu na epidemię tyfusu, stąd tak szybka decyzja władz niemieckich o jego likwidacji. Chorych więźniów wywożono do Kulmhof prawdopodobnie już w grudniu 1941 r. Uciekinier z Dąbia, Lajwe Wołkowicz wspominał, że gdy uciekał z miasta, na drodze do Grabowa widział ciężarówki
z „Cyganami” wiezionymi do Chełmna.

Ofiary mordowano w mobilnych komorach gazowych w lesie rzuchowskim, po czym grzebano w masowym grobie w ubraniach i z przywiezionym dobytkiem, o czym informował w relacji złożonej w lutym 1942 r. w getcie warszawskim uciekinier z Chełmna Szlama Ber Winer, pracujący jako grabarz w tzw. Waldkommando:

„[7 stycznia] Kierownik grupy strażniczej, esesman wyższej rangi, był wyjątkowym sadystą. Rozkazał owym ośmiu ludziom [żydowskim grabarzom] otworzyć drzwi samochodu i od razu uderzyła silna i ostra woń gazu. W samochodzie zabijano łódzkich Cyganów. Leżały tu ich rzeczy: harmonie, skrzypce, pierzyny, a nawet zegarki i złota biżuteria.”

„[9 stycznia] Na dziedzińcu [przed pałacem w Chełmnie] zobaczyliśmy dwie wielkie odkryte ciężarówki pełne Cyganów, mężczyzn, kobiet i dzieci, wraz z ich dobytkiem. Szybko załadowano nas na naszą ciężarówkę z plandeką, byśmy nie mogli porozumieć się z Cyganami. Był to właściwie jedyny przypadek, że w ogóle zobaczyliśmy żywe ofiary.” 

9 stycznia kwiaty i znicze pod pomnikiem upamiętniającym pomordowanych Romów i Sinti złożyli Izabela Terela, kierowniczka Muzeum Stacji Radegast, Oddziału Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi oraz Bartłomiej Grzanka, kierownik Muzeum w Chełmnie wraz z pracownikami. W imieniu prezydent miasta Łodzi Hanny Zdanowskiej kwiaty złożył Andrzej Grzegorczyk, kustosz Muzeum Stacji Radegast.


Aktualności

Kontakt

Muzeum byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem

Oddział Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie

Instytucja Kultury Samorządu Województwa Wielkopolskiego

Chełmno 59A, 62-660 Dąbie
tel. 63 271 94 47; 695 003 137
e-mail: muzeum@chelmno-muzeum.eu

Zwiedzanie

Chełmno

wtorek – niedziela 9.00–15.00 
poniedziałek – nieczynne

 

Ostatnie wejście do Muzeum na pół godziny przed zamknięciem.

Las Rzuchowski

Teren otwarty dla zwiedzających 

© copyright Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie