Oddajemy do Państwa dyspozycji wystawę pt. Życie kolskich Żydów sprzed lat…, a dokładnie jedną z jej części poświęconą pierwszym ofiarom obozu zagłady w Chełmnie (niem. Kulmhof), pochodzących z Koła. Dokładnie rok temu obchodzono 80. rocznicę uruchomienia pierwszego na ziemiach okupowanej Polski niemieckiego nazistowskiego ośrodka natychmiastowej śmierci przeznaczonego głównie dla Żydów z terenu Warthegau. Wystawa towarzyszyła uroczystości upamiętniającej (https://www.chelmno-muzeum.eu/upamietnienie-kolskich-zydow-pierwszych-ofiar-obozu) jedno z najtragiczniejszych wydarzeń w dziejach ludzkości, rozpoczynających eksterminację na masową skalę.
8 grudnia pierwsza grupa wysiedlonych dzień wcześniej z Koła Żydów, po nocy spędzonej w chełmińskim pałacu, zostaje uśmiercona w mobilnych komorach gazowych. Wspominając liczną społeczność żydowską Koła i oddając jej pamięć, prezentujemy Państwu wspomnianą wyżej ekspozycję w formie online. O szczegółach pracy nad nią, koncepcji wystawienniczej, jak i przewodnich motywach można przeczytać na stronie internetowej miesięcznika Memoria (https://viewer.joomag.com/memoria-pl-nr-53-2-2022/0707604001645972822) wydawanego przez Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau.
W pierwotnym kształcie na pylonach ekspozycyjnych w muzealnej przestrzeni poobozowej Chełmna przedstawiono losy kolskich Żydów: od wkroczenia do miasta niemieckich żołnierzy, stosowania antyżydowskich represji, przez przymusowe wysiedlenia, zamknięcie w getcie do Zagłady. Wówczas za oprawę plastyczną odpowiadał Maciej Janowicz, w wersji online Krzysztof Spychał. Wystawa Pierwsze Ofiary prezentowana w jest w polskiej wersji językowej.
Jej organizatorami są Muzeum byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem i Muzeum Martyrologiczne w Żabikowie.
