15 lutego br. w Lesie Rzuchowskim odbyła się uroczystość upamiętniająca cichego bohatera z Chełmna nad Nerem – Stanisława Kaszyńskiego, sekretarza gminy Chełmno i współpracownika Polskiego Państwa Podziemnego, informującego o zbrodniach popełnionych w pierwszym niemieckim obozie zagłady Kulmhof.
Widząc tragedię ludzi, których mógł znać osobiście, Kaszyński postanowił poinformować świat o działającej we wsi machinie śmierci. Był zapewne świadom konsekwencji, jakie mogły spotkać jego i całą rodzinę za niebezpieczną próbę pomocy mordowanym w Kulmhof. Na postawie przekazanych przez niego informacji powstał m.in. raport Biura Informacji i Propagandy Okręgu Łódź ZWZ-AK kryptonim „Kreton” pt. „Sprawy żydowskie”, będący pierwszym dokumentem polskiego podziemia o działalności obozu w Chełmnie nad Nerem. Kaszyński postanowił także napisać list do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża w Szwajcarii, informując opinię światową o zbrodniach dokonanych na ludności żydowskiej. Niestety list został przechwycony przez Niemców w nieznanych bliżej okolicznościach. Pod koniec stycznia 1942 roku Kaszyński został aresztowany przez Herberta Lange – pierwszego dowódcę SS-Sonderkommando Kulmhof. Następnie więziony w piwnicach chełmińskiego pałacu, a po kilku dniach zastrzelony.
W sali konferencyjnej, w Lesie Rzuchowskim, wygłoszono okolicznościowe prelekcje poświęcone pamięci Stanisława Kaszyńskiego. Przybyłych gości, w tym najbliższą rodzinę Kaszyńskiego, przedstawicieli lokalnych władz oraz młodzież ze szkół z powiatu kolskiego, przywitała Dyrektor Muzeum – dr Anna Ziółkowska. Uroczystości poprowadził dr Piotr Wąsowicz, Kierownik Oddziału Muzeum byłego niemieckiego Obozu Zagłady w Chełmnie nad Nerem. Jako pierwszy głos zabrał Bartłomiej Grzanka, adiunkt Muzeum w Chełmnie nad Nerem, który przybliżył zebranym historię pierwszego niemieckiego obozu zagłady Kulmhof. Kolejny prelegent, dr Adam Sitarek, z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Łodzi, wygłosił wykład pt. „Stanisław Kaszyński i jego próby poinformowania świata o zbrodniach w obozie w Chełmnie nad Nerem”. Ostatni prelegent, dr Mariusz Kaszyński – wnuk Stanisława Kaszyńskiego, opowiedział o losach Rodziny Kaszyńskich po śmierci Stanisława i Karoliny Kaszyńskich.
Po zakończeniu uroczystości rodzina i zaproszeni goście udali się pod obelisk z tablicą poświęconą Kaszyńskiemu. Tam uczestnicy uroczystości oddali hołd, złożyli wieńce oraz zapalili znicze.
Więcej na temat Stanisława Kaszyńskiego, jego bohaterskiej postawie, w folderze wydanym w ramach uroczystości upamiętniającej 75. rocznicę jego śmierci.
Zdjęcia wykonał Adam Dominiak.
