Twarz getta

Zdjęcia żydowskich fotografów z getta Litzmannstadt, 1940–1944

Wystawa Twarz getta. Zdjęcia żydowskich fotografów z getta Litzmannstadt, 1940–1944 prezentuje fotografie wykonane w getcie w Łodzi (Litzmannstadt), gdzie w lutym 1940 r. zamknięto 160 tysięcy Żydów. Było ono drugim największym po warszawskim pod względem liczebności. W okresie jego funkcjonowania ponad 70 tys. osób zostało deportowanych do obozu zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem. Getto łódzkiego  przetrwało najdłużej ze wszystkich gett, bo aż do końca sierpnia 1944 roku, kiedy pozostałych przy życiu więźniów wywieziono do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau i w większości tam zamordowano.Prezentowane na wystawie zdjęcia mają unikatowy charakter. Większość fotografii wykonywanych na terenie gett w Europie Środkowo-Wschodniej wykonali niemieccy naziści. Ukazywały one z reguły ortodoksyjnych Żydów i były wielokrotnie wykorzystywane w antysemickiej propagandzie Trzeciej Rzeszy.

Tymczasem przeważająca część zdjęć z łódzkiego getta została zrobiona przez żydowskich fotografów, m.in. Mendela Grossmana i Henryka Rossa. Działali oni z oficjalnego polecenia Przełożonego Starszeństwa Żydów Mordechaja Chaima Rumkowskiego, który chciał przekonać nazistów o pożytkach płynących z istnienia getta. Zasadniczym zadaniem fotografów miało być dokumentowanie jego ekonomicznego potencjału. Często wychodzili oni jednak poza te ramy i w swoich pracach ukazywali świat getta w całej jego złożoności, począwszy od scen z wydarzeń artystycznych, kończąc na akcjach deportacyjnych.

Wystawa została przygotowana przez Fundację „Topografia Terroru” (Stiftung Topographie des Terrors) z Berlina we współpracy z Archiwum Państwowym w Łodzi, z którego zbiorów pochodzą fotografie. Ekspozycję prezentowano m.in. w Berlinie i w Kolonii, jak również w siedzibie ONZ w Nowym Jorku. W Polsce po raz pierwszy została pokazana w tym roku w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Jej prezentacja w Chełmnie nad Nerem jest związana z przypadającą w tym roku 71. rocznicą likwidacji łódzkiego getta.

Gdzie: Muzeum byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem, Chełmno 59a, 62-660 Dąbie

Wystawa udostępniona: 1 lipca 2015 r. – 31 sierpnia 2015 r.

Wystawa będzie czynna w godzinach pracy Muzeum: 9.00–17.00 (wtorek–niedziela)