Muzeum byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem powstało w czerwcu 1990 r., jako oddział Muzeum Okręgowego w Koninie. Od lipca 2013 r. stanowi oddział zamiejscowy Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie. Placówka jest Instytucją Kultury Samorządu Województwa Wielkopolskiego. Muzeum prowadzi działalność wystawienniczą, edukacyjną i naukową.
Misją Muzeum jest pielęgnowanie pamięci o miejscu pierwszego ośrodka natychmiastowej zagłady. Działa na rzecz edukacji historycznej o zagładzie ludności żydowskiej i romskiej podczas II wojny światowej w szczególności, poprzez upamiętnienie ofiar, ochronę obiektów i muzealiów oraz dokumentowanie dziejów obozu.