PIERWSZE OFIARY | Życie kolskich Żydów sprzed lat…

2 WRZEŚNIA 1939

Nalot niemieckich samolotów zbombardował pociąg ewakuacyjny z Krotoszyna podczas postoju na dworcu kolejowym w Kole. Z broni pokładowej ostrzeliwano pasażerów. Zginęło przeszło sto osób. Na miejscu pomocy uchodźcom udzielał żydowski lekarz Hilary Pfeffer. 

19 WRZEŚNIA 1939

Przy pl. marsz. Józefa Piłsudskiego (nr 27) rozstrzelano Szlomę (Salomona) Bierzwińskiego, kontrolera w Żydowskiej Bibliotece i Czytelni Społecznej.

Rozkazano mu uprzątnąć leżące na ulicy zwłoki 2 Polaków, zastrzelonych przez Niemców w czasie rabowania jakiegoś składu [wg innej relacji za posiadanie broni – przy. M.B.]; Bieżuński [właśc. Bierzwiński – przyp. M.B.], będąc słabszej natury, nie mógł patrzeć na krew i […] wszedł do bramy pobliskiego domu. Widząc to Niemcy, wywołali Bieżuńskiego i zastrzelili.

Według innej relacji: polecenie uprzątnięcia ciał wykonał i skierował się do domu. Na środku ulicy pozostały nieuprzątnięte plamy krwi, co uznano za dezercję i go rozstrzelano. 

20 WRZEŚNIA 1939

O godzinie 3 po południu kłęby czarnego dymu ukazały się nad gmachem synagogi „większej”. Po uprzednim zdewastowaniu jej wnętrza, została podpalona przez Niemców. Na pobliskim Ratuszu rozstawiono karabiny maszynowe z nadzieją, że do ratowania „świętości” ruszą Żydzi. Tylko nieliczne kobiety usiłowały ugasić pożar. Zostały wepchnięte w płomienie, doznając ciężkich poparzeń. O podpalenie synagogi oskarżono Żydów, nakładając na nich kontrybucję.

PAŹDZIERNIK 1939

Przed budynek Teatru Miejskiego na Nowym Rynku eskorta niemiecka przyprowadziła Izaaka Siwosza, u którego w domu odnaleziono łuskę karabinową z napisem „Zaolzie”. Kula należała do jego syna Jakuba, żołnierza Wojska Polskiego. Zakładnika ustawiono na beczce, po czym padł rozkaz rozstrzelania. W celu zastraszenia społeczeństwa kolskiego sprowadzono na miejsce przedstawicieli inteligencji – świadków egzekucji.